بهشت
و دوزخ نتیجه ي و حاصل افعال انسانی است و چنانکه در حدیث مشهور آمده است: «دنیا
مزرعه ي آخرت است.» یعنی هر چه در آن بکاری، در آخرت درو خواهی کرد. «گندم از گندم
بروید جو ز جو.»
«این
جهان کوه است و فعل ما ندا سوی ما آید
نداها را صدا»
«چونکه
بد کردی بترس ایمن باش زانکه تخمست و
برویاند خداش»
«آنچه
کردی اندر این خواب جهان گرددت هنگام
بیداری عیان»[1]
آب
حمیم، آتش گداخته، زقوم، عقرب، مار و مور و... زائیده افعال ناشایسته انسان است.
«ذلِکَ
بِما قَدَّمَت أَیْدیکُم وَ أَنَّ اللهَ لَیْسَ بِظَلاّمٍ لِلْعَبید»[2]
این
عذاب را بدست خود پیش فرستادید، و خداوند هرگز در حق بندگان خود ستم نخواهد کرد.
یک
نگاه تند فرماندهان به زیردستان، تمسخر، معطل کردن مردم، کم کاری، بی اعتنائی و
اهمیت ندادن به کار مردم، توهین و هر گناه دیگری آتش می شود، انسان را در خود می
سوزاند و حسرت و پشیمانی به جای می گذارد. از این رو، باید از دنیا حسن استفاده را
بکنیم و توشه برای آخرت برداریم، تا همنشین جاودان ددان در آتش نشویم.
«لَقَدْ
کُنْتَ فی غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَکَشَفَنا عَنْکَ غطاءَکَ فَبَصَرُکَ الیَوْمَ
حَدیدٌ»[3]
و
تو از این، سخت در غفلت بودی تا آنکه ما پرده از روی کارت برانداختیم و چشم بصیرتت
بینا شد (و بر احوال و منازل بعد از مرگ آگاه شدی).
از
این روست که امام صادق (علیه السلام) نظر به همه مسائل بالا و به اختصار «نجاشی»
را می گوید:
«وَ
اعْلَمْ أَنَّ خَلاصَکَ وَ نَجاتَکَ فی حقن الدِّماء و کفِ الْأَذی عَنْ اَوْلیاء
الله»
بدان
که رستگاری و نجات تو در حفاظت خون بیگناهان و جلوگیری از آزار دوستان خدا است.
پي نوشت
ها:
[1].
مثنوی
[2]. سوره ي آل عمران، آیه 182
[3]. سوره ي ق، آیه 21